Financiële informatie programmaplan

Algemene dekkingsmiddelen zijn inkomsten van een gemeente waarvoor geen bestedingsdoel is bepaald. Dat betekent dat de gemeente deze vrij kan bestede n. Algemene dekkingsmiddelen zijn bedoeld om de programma’s uit te voeren die de gemeenteraad heeft vastgesteld.

Uitkeringen gemeentefonds

In 2025 bedraagt onze uitkering uit het Gemeentefonds € 172 miljoen en is daarmee veruit onze belangrijkste inkomstenbron. De algemene uitkering bedraagt € 154 miljoen. Naast de algemene uitkering ontvangen we nog integratie- en decentralisatie uitkeringen samen € 18 miljoen.
De uitkeringen uit het gemeentefonds zijn voor de begroting 2025 en meerjarenraming 2026-2028 gebaseerd op de meicirculaire 2024. Ten opzichte van de vorige begroting zijn de volgende wijzigingen belangrijk:

• Ontwikkeling accressen

Het eerdere besluit van het kabinet om de accressen in de jaren 2022 tot en met 2025 "vast te klikken" is gewijzigd. De nieuwe financieringssystematiek is vervroegd van 2027 naar 2024. Het betekent dat de koppeling van het accres aan de ontwikkeling van het bruto binnenlands product (bbp) per 2024 al is ingevoerd. In verband met het vervroegen van de nieuwe financieringssystematiek dalen de accressen voor de jaren 2024 tot en met 2029. Voor 2024 wordt dit volledig gecompenseerd en voor 2025 voor ongeveer 50%. Voor de jaren 2026 tot en met 2029 vindt compensatie plaats,

• Opschalingskorting

Sinds 2015 hebben gemeenten te maken met een korting op het gemeentefonds. Het Rijk legde destijds een opschalingskorting op omdat gemeenten door gedwongen opschaling kosten zouden besparen. Deze is nu van tafel en is nu definitief uit de cijfers. Het definitief schrappen van de opschalingskorting betekent voor Meierijstad een extra uitkering van € 2,6 miljoen vanaf 2026.

• Stelposten

Extra middelen jeugdzorg
Principe akkoord
Gemeenten en Rijk hebben een principeakkoord bereikt over het financiële kader voor de hervormingsagenda jeugd. Een deel wordt ingezet vanaf de begroting Ministerie van VWS en een deel is toegevoegd aan de algemene uitkering voor jeugdzorg. Op de Rijksbegroting zijn middelen geserveerd voor 2026 en verder. De beschikbaarstelling van deze middelen vindt plaats na advies van de deskundigencommissie en de besluitvorming daarover. In de meerjarenbegroting van Meierijstad zijn deze middelen via een stelpost opgenomen voor 100%.

Invulling bezuiniging Rijk (€ 500 mln. in 2025 oplopend € 511 mln. in 2027)
Naast de besparingsopgave die volgt uit de uitspraak van de Commissie van Wijzen heeft het kabinet besloten tot het realiseren van een aanvullende besparing van structureel € 511 mln., welke een Rijksverantwoordelijkheid is gemaakt. Concreet betekent dit dat het aan de Rijksoverheid is om de besparing in te vullen met (wettelijke) maatregelen. Het gaat daarbij om maatregelen waardoor gemeenten minder middelen nodig hebben of waarbij alternatieve inkomsten gegenereerd kunnen worden. Ook draagt het Rijk het budgettaire risico ingeval (een deel van) deze maatregelen geen of niet tijdig doorgang vinden. Gemeenten mogen in hun begroting rekening houden met een besparing op de uitgaven
Voor 2024 en 2025 geldt dat de geraamde extra besparing van respectievelijk € 100 mln. en € 500 is vervallen omdat de maatregelen die tot besparing moeten leiden nog niet zijn gerealiseerd. Uitgangspunt is dat het vervallen van de extra korting geen budgettair effect heeft. Het verloopt budgettair neutraal, omdat gemeenten in de begroting voor jeugdzorg rekening mochten houden met de voorgenomen besparing en een lagere raming van de uitgaven.
Voor Meierijstad betekent dit tegenover de verlaging van de baten een stelpost voor verlaging van de lasten vanaf 2026 € 1,8 miljoen.

BTW compensatiefonds (BCF)
Gemeenten kunnen BTW die betaald wordt op overheidstaken compenseren bij het Rijk ten laste van het BCF (Btw compensatiefonds). Vanaf 2015 zijn het BCF en het Gemeentefonds communicerende vaten. Ontstaat financiële ruimte in het BCF dan komt dit ten gunste van het Gemeentefonds; overtreffen de BTW declaraties het BCF dan vult het Gemeentefonds dit aan. Vanaf 2019 is de afrekensystematiek tussen het BCF en het Gemeentefonds gewijzigd. Gemeenten krijgen nog altijd waar ze recht op hebben, maar het Rijk voegt het geraamde BCF surplus niet meer op voorhand toe aan het Gemeentefonds.
Het Rijk, VNG en de provinciale toezichthouders hebben afspraken gemaakt. Dit betekent dat het voor gemeenten is toegestaan om een inkomstenpost op te nemen ter hoogte van maximaal de laatst vastgestelde jaarrekening van het Rijk. Voor 2025 betekent dit dat de inkomstenpost structureel is verhoogd met € 1.000.000. Vanaf 2025 hebben wij € 2.250.000 als stelpost opgenomen.

* Het betreft hier de aanvullende besparing van landelijk € 500 miljoen oplopend structureel naar € 511 miljoen in 2027. Hiervoor is een stelpost voor verlaging van de lasten opgenomen.

Lokale heffingen (waarbij de besteding niet gebonden is)

Het belastingplan Meierijstad 2017 heeft als lange termijn visie een sober, duurzaam en robuust belastingpalet voor de gemeente Meierijstad. Deze visie vertaalt zich concreet in een optimaal te benutten belastingareaal, in stabiele en nauwkeurig voorspelbare belastingopbrengsten, in een afname van fout- en fraudegevoeligheid en dat tegen zo minimaal mogelijke maatschappelijke kosten van het heffen en innen van belastingen (de zogenaamde perceptiekosten).
De geraamde opbrengsten kunt u vinden in paragraaf Lokale heffingen.

Dividend

Jaarlijks ontvangt de gemeente dividend van de BNG. De gemeente Meierijstad beschikt over 120.237 aandelen BNG. De hoogte van het dividend is afhankelijk van de winst en wordt vastgesteld in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders BNG. In de begroting nemen we het gemiddelde van het uitgekeerde dividend over de laatste drie jaren als uitgangspunt in dit geval € 278.148.